Eksploatacja i konserwacja odżelaziaczy do wody

Jak przygotować odżelaziacz do pracy

Odżelaziacz, po wstępnym napowietrzeniu wody oraz po zamontowaniu i wypełnieniu go złożem filtrującym lub po wymianie złoża filtrującego, należy napełnić wodą i wykonać wstępne płukanie złoża samą wodą albo wodą i powietrzem. W czasie odżelaziania przepływ roboczy wody w złożu przebiega z góry na dół, aż do całkowitego wypełnienia złoża. Z kolei proces płukania wstecznego przebiega odwrotnie: woda przepływa z dołu do góry. W tym momencie następuje tzw. ekspansja złoża, w czasie której ziarna piasku i żwiru zostają uniesione do góry i uwalniają nagromadzone na ich powierzchni osady. By nie doszło do wypłukiwania złoża wraz z osadami, proces płukania wstecznego musi być przeprowadzony z odpowiednią prędkością, zaś samo złoże nie może wypełniać w stanie suchym więcej niż 50% objętości zbiornika. W czasie procesu płukania woda przepływa przez obejście odżelaziacza, czyli tak zwany by-pass, a powstające w tym czasie popłuczyny należy skierować do sieci kanalizacyjnej lub do studni chłonnej. Proces trzeba prowadzić aż do momentu uzyskania pełnej klarowności wody.

Po wykonaniu płukania wstecznego trzeba jeszcze wykonać płukanie formujące, w czasie którego następuje odpowiednie ułożenie złoża filtracyjnego oraz usunięcie zanieczyszczeń wprowadzonych podczas płukania wstecznego. Woda płynie przez filtr tak jak podczas normalnej pracy, jednakże nie wpływa już do instalacji, lecz jest odprowadzana na zewnątrz jako popłuczyny. Płukanie formujące trzeba wykonać każdorazowo po zakończeniu płukania wstecznego złoża filtracyjnego. Płukanie formujące jest procesem krótkotrwałym.

Jak często płukać odżelaziacz?

Sterowanie płukaniem można wykonać ręcznie lub automatycznie. Sterowanie automatyczne jest dokonywane w przypadku zakupu głowicy sterującej, która umożliwia ustawienie procesu płukania na dowolną porę doby. Czas płukania dobierany jest z reguły w taki sposób, aby proces nie kolidował z potrzebą korzystania z ujęć wody. Większość zautomatyzowanych urządzeń ma ustawioną fabrycznie porę działania – codziennie pomiędzy 2 a 3 w nocy. W przypadku małej zawartości żelaza w wodzie proces można jednak wykonywać raz na kilka dni. Podobnie jest w przypadku odżelaziaczy z manualnym płukaniem komory. W tej jednak opcji to osoba obsługująca odpowiada za to, by praca urządzenia przebiegała odpowiednio długo i w stosownych odstępach czasu. W przypadku dużych odżelaziaczy, takich jak np. prawie 500-litrowy produkt firmy Wimest, który nierzadko służy również do uzdatniania wody służącej do podlewania, płukanie wykonuje się w zależności od obciążenia: latem częściej a zimą rzadziej.

Jak zasypać odżelaziacz?

Jeśli mimo prawidłowej eksploatacji filtra uzdatniana woda nie spełnia już odpowiednich norm jakości, niezbędna staje się regeneracja lub całkowita wymiana złoża w odżelaziaczu. Jako wypełnienie złoża używany jest piasek i żwir o różnej granulacji – obydwa wykazują odmienne właściwości fizyczne. W przypadku wody z wysoką zawartością manganu można użyć dodatkowo prażonego dolomitu, który zwiększa pH wody, co przyspiesza wytrącanie manganu. Warto jednak mieć na uwadze, że metoda ta jest mało efektywna, jeśli ma się do czynienia z wodą twardą. Dlatego lepszym rozwiązaniem w przypadku wody o wysokiej zawartości manganu jest użycie złoża katalitycznego z ditlenkiem manganu.

Dla zbiornika 300-litrowego odżelaziacza zasypywanie zaczyna się od wsypania na dno granulatu o ziarnistości 2-5 mm. Jego ilość to około 150 kg. Na tę warstwę wsypuje się złoże filtrujące o ziarnie 1,4-2 mm w ilości około 50kg. Wierzchnią warstwę złoża filtracyjnego stanowić będzie granulat o średnicy ziaren 0,8-1,4 mm w ilości około 150 kg. Tak wypełniony odżelaziacz następnie się płucze i formuje, by mógł efektywnie wykonywać swoje zadanie. Wymiany złoża należy dokonać wtedy, kiedy stare nie spełnia już swojej funkcji.

W przypadku użytkowania odżelaziacza trudno określić konkretne, ścisłe ramy czasowe pomiędzy wymianami złoża, ponieważ prawidłowo konserwowany, płukany i formowany odżelaziacz z powodzeniem będzie spełniał swoje zadanie przez co najmniej kilkanaście lat.v