Własne szambo to wygodny sposób na zagospodarowanie wytwarzanych ścieków. Doskonale sprawdza się zarówno w przypadku domów jednorodzinnych, jak i zabudowań gospodarskich czy przemysłowych. Ale jak to jest z szambami na działkach pracowniczych czy w rodzinnych ogrodach działkowych? Czy można je swobodnie wybudować, czy konieczne jest zezwolenie?
Trochę prawa
Działka na ROD może być zaopatrzona w zbiornik na nieczystości ciekłe, czyli szambo, jednak muszą zostać spełnione ogólne warunki przepisów prawa budowlanego. Szczegółowe zasady związane z umiejscowieniem, wykonaniem i użytkowaniem szamba określa Prezydium Krajowej Rady w drodze uchwały.
W świetle przepisów budowa szamba w ogrodzie działkowym musi być zgłoszona zarządowi ogrodu działkowego. Szamba zalicza się do budowli i dlatego rozpoczęcie ich instalacji zależy od wydania stosownej zgody, która jest decyzją administracyjną. Ponadto zarząd ogrodu działkowego sprawuje nadzór nad lokalizacją i budową szamba. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości ma prawo do wstrzymania inwestycji do czasu ich usunięcia. Warunki instalacji szamba na działce są ściśle określone, tak by nie stwarzały zagrożenia, szczególnie dla wód gruntowych. Szambo nie może być wybudowane bliżej niż 15 metrów od studni dostarczającej wodę pitną oraz mniej niż 2 metry od ciągów komunikacyjnych (ulice, drogi, chodniki itp.). Musi być także zachowana odległość co najmniej 2 metrów od granicy działki, choć jeśli użytkownik sąsiedniej działki wyrazi na to zgodę, to zbiornik na nieczystości może być umieszczony na granicy działek.
Wymagania techniczne stawiane przy budowie szamba na ROD
Szamba oferowane obecnie to szczelne zbiorniki wykonane zazwyczaj z tworzywa sztucznego, posiadające odpowiedni atest. Na tym elemencie nie warto oszczędzać, ponieważ stworzenie zagrożenia higieniczno-sanitarnego, szczególnie w obszarach ujęć wody, będzie skutkowało konsekwencjami karnymi. Pojemność szamba powinno być dostosowana do liczby użytkowników oraz tego, jak wyposażony jest obiekt na działce. Szambo musi być zaopatrzone w szczelną pokrywę oraz odpowietrzenie wyprowadzone co najmniej 50 centymetrów nad powierzchnią gruntu. Także połączenia domku czy altany z szambem muszą być szczelne. Głębokość, na jakiej umieszcza się zbiornik, musi chronić go przez przemarzaniem zimą. Minimalna głębokość umieszczenia rur doprowadzających nieczystości do szamba to 40–50 centymetrów w przypadku instalacji użytkowanych w okresie dodatnich temperatur lub poniżej poziomu przemarzania gruntu w przypadku instalacji użytkowanej także w okresie zimowym (w Polsce przyjmuje się, że jest to 80 centymetrów, choć lokalnie głębokość ta musi być większa, nawet powyżej 1 metra).
Plastikowy zbiornik szambowy stanowi dobre rozwiązanie na lekkich glebach i terenach o niskim poziomie wód gruntowych. Jeśli miejsce na zbiornik szambowy jest podmokłe, może wystąpić zjawisko wypychania go w górę przez wodę gruntową. By tego uniknąć, konieczne jest dodatkowe zakotwiczenie specjalną płytą denną lub zainstalowanie go w betonowej obudowie i przykrycie betonową płytą. Innym rozwiązaniem jest kupno atestowanego betonowego zbiornika szambowego, najlepiej z pisemną gwarancją szczelności, którego elementy są klejone zaprawą mrozo- i wodoodporną. Należy unikać klejenia pianką budowlaną, ponieważ czasem ulega utlenieniu i połączenia nią wykonane tracą szczelność. Przed zasypaniem warto sprawdzić szczelność zbiornika poprzez napełnienie go wodą. Jeśli zaobserwuje się jej wyciekanie, to firma oferująca taki zbiornik musi go naprawić lub wymienić na nowy. Zresztą w przypadku zbiorników klejonych zaprawą trzeba z zasypaniem poczekać co najmniej 24 godziny, ponieważ mniej więcej tyle czasu zajmuje zaprawie stwardnienie do poziomu zapewniającego odpowiednią szczelność. Wcześniejsze zasypanie zbiornika może skutkować wyciśnięciem zaprawy spomiędzy płyt i jego rozhermetyzowaniem.
Sama budowa szamba, choć w obecnych czasach polega najczęściej na instalacji gotowego zbiornika w wykopanym dole, musi być zgodna z wymogami sztuki budowlanej i sanitarnej. Także miejsce inwestycji musi być starannie wybrane – najłatwiej wykonać takie szambo w pobliżu drogi. Wynika to z faktu, że firmy oferujące zbiorniki przywożą je zazwyczaj HDS-ami, z których następuje instalacja zbiornika bezpośrednio w wykopanym otworze. Jeśli dojazd w pobliże miejsca inwestycji jest utrudniony, budowa pojemnego szamba może być niewykonalna. Rozwiązaniem dla osób produkujących małą ilość ścieków może być niewielki zbiornik szambowy o pojemności około 1 metra sześciennego. Taki zbiornik dużo łatwiej się montuje, często ręcznie. Problemem jednak może być fakt, że firmy zajmujące się odbiorem nieczystości niechętnie przyjmują zlecenia na odbiór niewielkich ilości ścieków.
Dlatego dobrym rozwiązaniem może być wybudowanie w ogrodach działkowych lokalnej kanalizacji, podłączonej do dużego szamba zbiorczego lub do kanalizacji miejskiej. Kanalizowanie ogrodów działkowych w niektórych miastach promuje się wręcz, ponieważ pozwala ono na ograniczenie ryzyka zanieczyszczenia wód gruntowych fekaliami ze źle zabezpieczonych szamb.
Jakie skutki może nieść nielegalne wybudowanie szamba na działce?
Wybudowanie na działce szamba lub jakiegokolwiek innego obiektu z naruszeniem warunków regulaminu ROD wiąże się dla działkowca z pewnymi konsekwencjami. Pierwszą z nich jest zazwyczaj konieczność usunięcia zbudowanego już obiektu. Jeśli działkowiec nie dostosuje się do nakazów, może mu grozić usunięcie z listy członków ROD i pozbawienie prawa do użytkowania działki.
DoStudni.pl w internecie