WC na działce – przepisy 2020

Ubikacja na działce

Załatwianie potrzeb fizjologicznych w nieodpowiedni sposób jest niezgodne z prawem. Wynika to między innymi z faktu, że stwarza zagrożenie sanitarne zarówno dla samych działkowiczów, jak i dla ich sąsiadów. Do gleby trafiają bakterie kałowe i jaja różnego rodzaju pasożytów, które często stanowią przyczynę groźnych dla człowieka chorób. Są one szczególnie groźne, kiedy dostaną się do gleby, w której uprawia się warzywa i owoce, ponieważ późniejsze spożywanie takich ziemiopłodów zwiększa ryzyko zarażenia się.

Działki letniskowe czy rekreacyjne zazwyczaj nie są skanalizowane, dlatego właściciele parceli budują na nich ustępy z zamkniętym odpływem lub toalety z odpływem do zlokalizowanego na działce szamba. Dzięki takiemu rozwiązaniu można w łatwy sposób wywozić nieczystości w odpowiednie miejsca, zazwyczaj do oczyszczalni ścieków, poprzez zamawiane wozy asenizacyjne. Inne rozwiązania, takie jak przydomowe oczyszczalnie ścieków czy małe oczyszczalnie biologiczne, przeważnie nie zdają egzaminu na działkach o małej powierzchni, a ponadto mogą okazać się zbyt drogie w budowie w relacji do ceny nieruchomości. Ponadto w miejscach o wysokim poziomie wód gruntowych nie można budować oczyszczalni z rozsączaniem podczyszczonych ścieków do gleby. W niektórych miejscach trudno jest zainstalować nawet normalne szambo plastikowe, ponieważ wysoki poziom wód gruntowych powoduje zapadanie się ich ścian lub wręcz ich wypychanie z gleby. Ponadto szamb i innych zbiorników na nieczystości ciekłe nie można lokalizować na terenach zalewowych i narażonych na niebezpieczeństwo powodzi. Wysoki zazwyczaj jest też koszt budowy samego szamba.

Powyższe trudności sprawiają, że na działkach letniskowych bardzo często powstają konstrukcje prowizoryczne, a więc dobrze wszystkim znane sławojki. Niestety, tego typu latryny rzadko kiedy mają szczelny zbiornik i nieczystości z nich zazwyczaj przenikają do gleby. Ze względów sanitarnych toalety na działkach muszą mieć szczelny i zabezpieczony przed zalaniem wodami opadowymi lub powierzchniowymi zbiornik – tak, by jego zawartość nie wypłynęła na powierzchnię gruntu. Ponadto zawartość ustępu trzeba regularnie wywozić, co dla wielu osób stanowi znaczący problem.

Lokalizacja WC na działce w świetle przepisów prawa

Umiejscowienie WC na działce jest ściśle określone przepisami prawa, ponieważ taki ustęp traktowany jest jako zbiornik bezodpływowy i dotyczą go takie same regulacje, jak np. szamba. Musi mieć on nieprzepuszczalne dno i ściany oraz szczelne przykrycie z zamykanym otworem. Dobrze wykonana toaleta powinna mieć odpowietrzanie, wyprowadzone na co najmniej 0,5 m nad poziom gruntu.

Największe ograniczenia dotyczą zachowania odległości od innych obiektów na działce oraz od granicy samej parceli, przy czym stosuje się tutaj przepisy dla zabudowy jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej. W ich świetle WC nie może być zlokalizowany bliżej niż 5 metrów od okien i drzwi pomieszczeń przeznaczonych do pobytu ludzi, jednak nie dotyczy to dołów ustępowych w zabudowie jednorodzinnej. Odległość od granicy sąsiedniej działki, drogi lub ulicy oraz od chodnika czy ścieżki to co najmniej 2 metry. W przypadku WC na działce te odległości są zatem mniejsze niż zalecane dla innych lokalizacji, np. zabudowy usługowej czy zbiorników o pojemnościach większych niż 10 metrów sześciennych. Mniejsze odległości budowy ustępu od granicy działki można zachować w przypadku, kiedy na sąsiedniej parceli również znajduje się toaleta lub szambo, jednak należy zachować odpowiedni dystans od innych obiektów na działce. Trzeba pamiętać, że WC musi znajdować się w odległości co najmniej 15 metrów od najbliższej studni, z której czerpana jest woda przeznaczona do spożycia przez ludzi. Jeśli w ziemi ukryta jest instalacja elektryczna, ubikacja musi być zlokalizowana co najmniej 80 centymetrów od niej, zaś w przypadku wodociągu lub gazociągu – co najmniej 1,5 metra od nich.

Jak usprawnić działanie WC na działce?

Ponieważ regularne opróżnianie ustępu może być kłopotliwe w bardziej ustronnych lokalizacjach działki, można pomyśleć o innych sposobach zagospodarowania fekaliów. Jednym z nich jest toaleta kompostująca. Różnica jest taka, że jej zawartość co jakiś czas przesypuje się trocinami drzewnymi lub suchym torfem. Materiały te wchłaniają wodę, a znajdujące się w fekaliach bakterie powoli rozkładają taką mieszankę, wykorzystując znajdujące się w odchodach azot i fosfor. Po pewnym czasie zawartość toalety można wymieszać z kompostem roślinnym i użyć jej np. do nawożenia roślin ozdobnych lub tych, których części jadalne nie mają kontaktu z glebą – choć w przypadku dobrze wykonanego kompostu takie środki ostrożności nie są potrzebne. Rozkład fekaliów można usprawnić, stosując mieszanki mikroorganizmów dedykowanych do ich rozkładu. Preparaty zawierające bakterie wsypuje się lub wlewa do zbiornika WC, gdzie dokonują one mineralizacji frakcji organicznej i nieuczynnienia patogenów. Produktem jest podczyszczona woda zawierająca znaczną ilość związków mineralnych, która doskonale nadaje się do podlewania trawników. Jedyne, co pozostaje, to usuwanie osadu z dna zbiornika. Można to zlecić asenizatorom, jednak taką mikrobiologiczne przerobioną masę można wymieszać z resztkami roślinnymi i przerobić na kompost.