Co należy zrobić na wiosnę w oczku wodnym?

Pierwszy przegląd

Wszelkie prace, zarówno w oczku wodnym, jak i każdym innym ozdobnym zbiorniku można zaczynać dopiero wtedy, kiedy temperatura wody będzie wyższa niż 10 stopni Celsjusza. Jeśli dno oczka zostało wykonane z folii lub innego materiału, warto na początek spuścić ze zbiornika kilkanaście do kilkudziesięciu centymetrów wody – nie więcej jednak niż 1/3 pojemności. Uzyskaną w ten sposób wodę można wykorzystać np. do wiosennego podlewania ogrodu. Spuszczenie wody pozwoli na ocenę stanu zbiornika i wykrycie ewentualnych nieszczelności, sprawdzenie instalacji oraz uporządkowanie brzegów. Jeśli staw jest uszczelniony folią, warto ponownie zamaskować jej fragmenty odkryte po zimie. Po uprzednim wyczyszczeniu folii szmatką nasączoną alkoholem należy zakleić łatkami z użyciem wodoodpornego kleju (lub specjalnymi łatkami samoprzylepnymi) wykryte nieszczelności. W przypadku oczek, których dno i boki wykonano włókna szklanego lub kompozytów, w razie stwierdzenia wykrycia nieszczelności można użyć masy plastycznej z włóknem szklanym używanej do naprawy łodzi. Niekiedy lepiej jednak skontaktować się z producentem zbiornika, by poznać najlepszą metodę naprawy. Z kolei w zbiornikach betonowych pęknięcia, nawet niewielkie, trzeba rozkuć, wyczyścić i wypełnić nową zaprawą, którą po stwardnieniu i wyschnięciu należy dodatkowo pokryć preparatem uszczelniającym.

Sprawdzenie stanu wody

Jeśli zbiornik wodny ma pełnić funkcję dekoracyjną, trzeba odpowiednio zadbać o jakość wody. Związane jest to z faktem, że w tym okresie do zbiorników zazwyczaj dostaje się miękka woda pochodząca z opadów lub topniejącego śniegu. Obniża to twardość cieczy, a ponadto zwiększa jej kwasowość. Dlatego też w pierwszej kolejności trzeba sprawdzić parametry chemiczne wody, takie jak odczyn, twardość węglanowa oraz zawartość azotanów. Woda obojętna lub kwaśna (pH poniżej 7), o niskiej twardości (KH poniżej 5,5) będzie bardziej podatna na wystąpienie zakwitów glonów, dlatego konieczne będzie dodanie do niej np. wapna tlenkowego w ilości około 10 gramów na każdy metr sześcienny wody lub specjalnego preparatu alkalizującego w ilości przewidzianej przez producenta preparatu. Wapno podniesie pH wody i jej twardość, a ponadto, dzięki wiązaniu rozpuszczonego w niej fosforu, ograniczy w wodzie rozwój glonów, takich jak okrzemki wywołujące brunatne zakwity na wiosnę czy zielenice i cyjanobakterie latem. Wapnowanie wody ogranicza także toksyczne działanie metali ciężkich mogących znajdować się w wodzie.
Na wiosnę należy również usunąć z dna oczka zalegające na nim zanieczyszczenia organiczne. To one, gnijąc na dnie oczka, powodują wzrost jego żyzności i pośrednio przyczyniają się do zakwitów glonów. Można do tego celu użyć zaopatrzonej w rozdrabniacz pompy do wody brudnej, która pozwoli na łatwe usunięcie z dna nie tylko mułu, ale też na rozdrobnienie resztek zalegających tam liści i innych zanieczyszczeń organicznych. Bogatą w osad wodą można podlać ogródek warzywny przed jego wiosennym przekopaniem, dzięki czemu wzbogacimy glebę w substancje organiczne, które z czasem przekształcą się w próchnicę glebową. W późniejszym okresie do usuwania mułu można wykorzystać preparaty mikrobiologiczne przyspieszające mineralizację osadu.

Instalacje zapewniające obieg wody

Na wiosnę warto też sprawdzić stan pomp zasilających fontanny i kaskady oraz rur odpowiadających za tłoczenie wody. Jeśli będą w porządku, można jej podłączyć i uruchomić. Ponadto trzeba sprawdzić stan filtrów, szczególnie wtedy, kiedy są one zainstalowane poza zbiornikiem wodnym. W filtrach biologicznych uzupełnia się aktywator, który będzie odpowiadał za dobry stan wody. Warto też wymienić złoża w filtrach piaskowych do wody, jeśli tego wymagają.

Rośliny wodne

Na wiosnę trzeba ponadto zadbać o rośliny. Należy usunąć suche lub gnijące zeszłoroczne pędy. Warto też usunąć nadmiar roślin, by nie zarosły zupełnie oczka czy stawu. Na wiosnę można też wsadzić nowe rośliny. Dobrze jest użyć do tego celu specjalnych doniczek przeznaczonych do roślin wodnych, które wypełnia się mieszanką gliny z piaskiem, a w przypadku roślin wymagających żyznego podłoża, takich jak np. grzybienie, zamiast piasku dodaje się ziemi ogrodowej. Nie można stosować zwykłej ziemi kwiatowej, ponieważ jest ona zazwyczaj zbyt żyzna i może przyczynić się do rozwoju glonów.

Zwierzęta w oczku wodnym

Kiedy wszystkie prace przygotowawcze zostały zakończone, a temperatura wody wzrosła do ponad 10 stopni, można do oczka wpuścić ryby, które były zimowane poza nim. Można wówczas rozpocząć dokarmienie ryb, które przezimowały w zbiorniku. W niższych temperaturach ryby pozostają w letargu, a więc nie korzystają z pokarmu, który opada na dno i gnije. Powoduje to eutrofizację wody i sprzyja rozwojowi glonów. Karmienie najlepiej prowadzić w południe, czyli wtedy, kiedy ryby są najbardziej aktywne. Ilość pokarmu musi być taka, by została zjedzona w czasie nie dłuższym niż 10 minut – inaczej niewykorzystany nadmiar opadnie na dno i zanieczyści wodę.

Po zimie zarówno ogród, jak i oczko wodne, wymagają trochę uwagi. Warto wykonać kilka niezbędnych prac, aby móc cieszyć się pięknym zbiornikiem przez cały sezon.