Gorące wiosna i lato to doskonały czas na wypoczynek, jednak to trudny okres dla wszystkich osób zajmujących się uprawą roślin lub pielęgnacją ogrodów i ogródków. W czasie suszy cierpią nie tylko uprawiane rośliny, ale także, a może przede wszystkim, gleba, w jakiej rosną. Dlatego tak ważne jest prawidłowe dbanie o kondycję gleby, by nie ucierpiała ona w czasie suszy.
Jakie skutki dla gleby ma susza?
Długi i chroniczny brak wody w glebie w pierwszej kolejności prowadzi do spadku jej aktywności biologicznej. W suchej glebie nie rozwijają się bakterie odpowiedzialne za mineralizację resztek organicznych 
i wytwarzanie związków próchnicotwórczych. Zahamowany jest także rozwój grzybów glebowych, a przy dłuższej suszy następuje ich obumieranie. Skutkuje to zniszczeniem sieci strzępek utrzymujących razem cząsteczki gleby i zwiększenie jej podatności na erozję. Ponadto susza prowadzi do spadku dostępności składników mineralnych dla roślin. Efektem tego jest ich długotrwałe pozostawanie w glebie, co prowadzi do wzrostu zasolenia gleby. Kolejnym, ważnym skutkiem przesuszenia gleb jest zaburzenie jej struktury i zwiększenie wrażliwości na erozję. Zaburzenia te to: pękanie powierzchni gleb ciężkich, wywiewanie cząsteczek z gleb lekkich oraz murszenie gleb bagiennych i torfowych.
Jak ograniczać negatywne skutki suszy?
Na początku warto zwiększyć zawartość materii organicznej, czyli próchnicy w glebie. Próchnica glebowa to jeden z naturalnych sposobów na magazynowanie wody w glebie. Utrata materii organicznej na poziomie 1% skutkuje zmniejszeniem pojemności wodnej gleby o 30%, a także przyspiesza wypłukiwanie kationów (K+, Mg2+, Ca2+) do wód gruntowych. Szczególnie ważna jest próchnica w glebach lekkich, piaszczystych, ponieważ jej obecność nie tylko poprawia zatrzymywanie wody przez glebę, ale także zmniejsza jej erozję na skutek silnego wiatru czy ulewnych opadów deszczu. Próchnicę można dostarczać do gleby przez dodanie obornika, kompostu lub torfu. Wygodnym sposobem na poprawę zawartości związków organicznych jest użycie rozpuszczalnych w wodzie kwasów humusowych, które można zaaplikować w formie oprysku doglebowego lub w dużych rozcieńczeniach przez instalację nawodnieniową dla roślin.
W czasie suszy kluczowe jest także mądre gospodarowanie dostępną wodą. To nie tylko wykonywane z głową podlewanie, ale także ograniczanie parowania z gleby oraz kierowanie do gleby każdej kropli rzadkiego w czasie suszy deszczu.
Podlewanie roślin nie powinno być zbyt długie, lepiej podlać je kilka razy niewielkimi dawkami wody, niż raz przez długi czas. Zbyt duże dawki wody nie zostaną wykorzystane przez rośliny, lecz wypłuczą składniki mineralne z gleby poza zasięg korzeni roślin. Do nawadniania pojedynczych roślin dobrze jest używać nawadniania kroplowego, a do rabat i klombów mikrozraszaczy. Do nawadniania trawników wykorzystuje się zraszacze dostosowane do wielkości obiektu.
Do ochrony gleby przez parowaniem warto wykorzystywać różnego rodzaju ściółki. Najpowszechniej używane do tego celu są ściółki organiczne: kora, ozdobne zrębki drewniane. Właściciele posesji z drzewami iglastymi mogą też sięgnąć po szyszki lub opadłe na glebę igliwie. Materiały te ograniczają parowanie, a ponadto powoli wzbogacają glebę w materię organiczną. Chronią one także cząsteczki gleby przed wywiewaniem przez wiatr. Jednocześnie zakwaszają glebę oraz, co najważniejsze w czasie suszy, ograniczają przepływ wody opadowej czy aplikowanej różnego rodzaju zraszaczami. W takich przypadkach do ściółkowania gleby lepiej jest użyć nieporowatego kruszywa, np. grubego żwiru, małych otoczaków czy różnego rodzaju grysu kamiennego. Materiały te ograniczają parowanie, a wszelka woda spływa po nich bezpośrednio do gleby. Ponadto kamienie, szczególnie białe czy jasne, utrudniają przegrzewanie się gleby, dzięki czemu wolniej traci wodę, a żyjące w niej organizmy nie są narażone na wysokie temperatury.
W przypadku przydomowych upraw, np. w warzywniaku, warto wprowadzić uprawę pasową – z pasem z uprawianymi roślinami oraz pozostałą częścią ogrodu zabezpieczoną odpowiednią ściółką lub pokrytą krótko koszoną trawą lub innymi roślinami okrywowymi.
Te i inne zabiegi pozwolą na ochronę gleby w czasie największej suszy oraz szybkie przywrócenie jej funkcji po zakończeniu upałów.
DoStudni.pl w internecie